Page 14 - usttak
P. 14
3.7. Kanada Genel Ekonomik Yapı
Kanada’nın erken yerleşimi ve büyümesi, ülkenin engin doğal kaynaklarını sömürmeye
ve ihraç etmeye bağlıydı. 20. yüzyılda imalat sanayileri ve hizmetleri giderek daha
önemli hale geldi. 20. yüzyılın sonunda, tarım ve madencilik Kanada’nın işgücünün
%5’inden daha azını oluştururken, imalat beşte birdi ve ulaşım, ticaret, finans ve di-
ğer faaliyetler dahil olmak üzere hizmetler, yaklaşık dörtte üçünü istihdam ediyordu.
Kanada, uzun yıllar boyunca, ithal edilen mamul mallara uygulanan koruyucu tarifeler
yoluyla imalat sanayilerini destekledi.
Sonuç olarak, birçok ABD firması Kanada pazarına tedarik sağlamak için şube fabrika-
ları kurdu. Kanada’nın ekonomi politikasının bir başka mihenk taşı, hükümetin yavaş
büyüme alanlarında ekonomik kalkınmayı teşvik etmek için hibe ve sübvansiyonlar
sağlamasıydı. 1980’lerde Kanada bu iki temel politikadan uzaklaşmaya başladı. Tica-
rete ilişkin uluslararası kurallara uyum ve ABD ile bir serbest ticaret bölgesi kurulması
1994’te Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması’nın (NAFTA) uygulanmasıyla Mek-
sika’yı da içerdi. Bölgesel ekonomik kalkınma programlarının finansmanı da azaltıldı.
Bazı çokuluslu şirketler fabrikalarını maliyetlerin daha ucuz olduğu ülkelere taşıdılar ve
Kanada’da iş kayıplarına ve siyasi memnuniyetsizliğe neden oldular.
Kanada’nın ekonomisine özel sektör hakimdir, ancak bazı işletmeler (örneğin, pos-
ta hizmetleri, bazı elektrik hizmetleri ve bazı ulaşım hizmetleri) kamu mülkiyetinde
kalmıştır. 1990’larda bazı kamulaştırılmış endüstriler özelleştirildi. Kanada tarımı sıkı
bir şekilde özeldir, ancak Avrupa Birliği (AB) ve Amerika Birleşik Devletleri’nin yüksek
oranda sübvanse edilen tarım sektörleriyle rekabet edebilmek için hükümet sübvan-
siyonlarına bağımlı hale gelmiştir. Belirli çiftlik ürünleri için birkaç pazarlama kurulu,
tedarik yönetimi uygular ve taban fiyatları belirler.
10