Page 9 - usttak

yıflayan Kyivan Rus, Litvanya Büyük Dukalığına ve nihayetinde Polonya-Litvanya Top- ğımsızlığını, birliğini ve toprak bütünlüğünü onayladı. 2014 yılının ortalarında, Rusya,
luluğu’na dahil edildi. Kyivan Rus’un kültürel ve dini mirası, sonraki yüzyıllarda Ukrayna Ukrayna’nın doğu illerinden ikisinde, bugüne kadar devam eden Ukrayna Hükümeti ile

milliyetçiliğinin temelini attı. Polonyalılara karşı bir ayaklanmanın ardından 17. yüzyılın silahlı bir çatışmayı tetikleyen insan gücü, finansman ve malzeme ile vekalet vermeye
ortalarında yeni bir Ukrayna devleti olan Kazak Hetmanate kuruldu. Sürekli Muskovit başladı. Ukrayna, Rusya ve tanınmayan Rus vekil cumhuriyetlerinden temsilciler, ça-
baskısına rağmen, Hetmanate 100 yıldan fazla bir süre özerk kalmayı başardı. 18. yüz- tışmayı sona erdirmek için Eylül 2014’te Minsk Protokolü ve Muhtırasını imzaladılar.

yılın ikinci bölümünde, çoğu Ukrayna etnografik bölgesi Rus İmparatorluğu tarafından Ancak bu anlaşma çatışmayı durduramadı veya siyasi bir çözüm bulamadı. Ukrayna,
emildi. Çarlıkçı Rusya’nın 1917’de çöküşünü takiben, Ukrayna kısa ömürlü bir bağım- Rusya, Fransa ve Almanya’nın liderlerinin sürmekte olan çatışmaların hafifletilmesi gi-
sızlık dönemi kazandı (1917-20), ancak iki zorla kıtlık (1921-22 ve 1932-33) fethedil- rişimi, Minsk anlaşmalarını uygulamak için Şubat 2015’te bir Tedbir Paketi’ni müzakere
di ve acımasız bir Sovyet kuralına katlandı. 8 milyon öldü. II. Dünya Savaşı’nda, Alman etti. Ukrayna, Rusya, tanınmayan Rus vekil cumhuriyetleri ve Avrupa Güvenlik ve İş-

ve Sovyet orduları 7 ila 8 milyon daha fazla ölümden sorumluydu. Ukrayna, SSCB’nin birliği Teşkilatı da barış anlaşmasının uygulanmasını kolaylaştırmak için düzenli olarak
dağılmasıyla 1991’de bağımsızlık kazanmasına rağmen, devlet kontrolünün mirası ve toplanıyor. Doğu Ukrayna’daki Rus müdahalesinin bir sonucu olarak 13.000’den fazla
endemik yolsuzluk ekonomik reform, özelleştirme ve sivil özgürlüklerdeki çabaları dur- sivil öldürüldü ya da yaralandı.

durduğu için demokrasi ve refah kaçınılmaz kaldı.

2004’ün kapanış aylarında “Turuncu Devrim” olarak adlandırılan barışçıl bir kitlesel pro- 3.2. Ukrayna Coğrafi Veriler
testo yetkilileri, sert bir cumhurbaşkanlığı seçimini bozmaya ve Viktor YUSHCHENKO

yönetiminde reformist bir listeyi iktidara getiren yeni bir uluslararası izlenen oylama- Ukrayna eski Sovyetler Birliği’ni oluşturan on beş Cumhuriyet içinde Rusya Federas-
ya izin vermeye zorladı. YUSHCHENKO kampındaki müteakip iç savaşlar, rakibi Viktor yonu ve Kazakistan’ın ardından yüzölçümü en büyük üçüncü ülkedir. Ukrayna’nın gü-
YANUKOVYCH’in parlamento (Rada) seçimlerinde bir geri dönüş yapmasına, Ağustos neyi Karadeniz ve Azak Denizi ile çevrilmiştir. En önemli limanları Odesa, Herson ve
2006’da başbakan olmasına ve Şubat 2010’da cumhurbaşkanı seçilmesine izin verdi. Mikolayev’dir. Ülkenin kuzeyden güneye en uzak mesafesi 893 km, batıdan doğuya en
Ekim 2012’de Ukrayna, Rada seçimlerini geniş ölçüde eleştirdi İktidar partisi adaylarını uzak mesafesi ise 1.316 km’dir. Sınırlarının toplam uzunluğu 7.698 km’dir. Denize olan

desteklemek için hükümet kaynaklarının kullanılması, medya erişimine müdahale ve kıyılarının uzunluğu 1.533 km’si Kara Deniz’e, 225 km’si Azak Denizi’ne olmak üzere
muhalefet adaylarının tacizi nedeniyle Batılı gözlemciler kusurlu. Cumhurbaşkanı YA- toplam 1.758 km’dir. En yüksek yeri, Karpat Dağlarında 2.061 m ile Hoverla tepesi, gü-
NUKOVYCH’un Kasım 2013’te AB ile ticaret ve işbirliği anlaşması - Rusya ile daha ya- neyde Kırım Dağlarında ise 1.545 m ile Roman-Koş tepesidir. Ukrayna’nın % 70’i alçak,

kın ekonomik bağlar lehine -ve daha sonra öğrenciler, sivil toplum aktivistleri ve diğer % 25’i yüksek ve % 5’i dağlık arazi olup, topraklarının % 55’i tarıma elverişlidir.
sivillere karşı anlaşma lehine kuvvet kullanılması üç- Kiev merkez meydanında ay pro- 24 bölge, bir otonom bölge (Kırım) ve bölge statüsündeki iki kentten (Kiev ve Sivasto-
testo işgali. Hükümetin Şubat 2014’te protesto kampını kırmak için şiddet kullanması, pol) oluşan Ukrayna kuzeyde Belarus, doğu ve kuzey doğuda Rusya Federasyonu, ku-
tüm savaşların, ölümlerin sayısının, uluslararası kınamanın, başarısız bir siyasi anlaş- zeybatıda Polonya, batıda Slovak Cumhuriyeti ve güney batıda Macaristan, Romanya

manın ve cumhurbaşkanının Rusya’ya aniden ayrılmasına yol açtı. İlkbaharda yapılacak ve Moldova ile sınır komşusudur.
yeni seçimler, Batı yanlısı Petro Petrochenko’nun Haziran 2014’te göreve başlamasına
izin verdi; yerini Volodymyr ZELENSKY aldı. YANUKOVYCH’in Şubat 2014’ün sonlarında Ukrayna’da Ocak ayındaki ortalama hava sıcaklığı; kuzey doğuda –8 C, güney batıda
°
ayrılmasından kısa bir süre sonra, Rusya Devlet Başkanı PUTIN, eylemin orada yaşa- –2 C’dir. Temmuz ayındaki ortalama hava sıcaklığı ise; kuzey batıda +18 C’dir. Yıllar iti-
°
°
yan etnik Rusları korumak olduğunu yanlış bir şekilde iddia ederek Ukrayna’nın Kırım bariyle en yüksek hava sıcaklığı 36 C ile 44 C arasında, en düşük hava sıcaklığı ise
°
°
Yarımadası’nın istila edilmesini emretti. İki hafta sonra Kırım’ın Rusya Federasyonu’na -30 C ile -40 C arasında değişmektedir. Don olmayan günlerin sayısı kuzeyde 160, gü-
°
°
entegrasyonu ile ilgili bir “referandum” yapıldı. “Referandum” Ukrayna Hükümeti, AB, neyde ise 250 gün kadardır.
ABD ve BM Genel Kurulu (UNGA) tarafından gayri meşru kabul edildi. Rusya’nın Kı-
rım’ın yasadışı ilhakı karşısında, BM’nin 100 üyesi UNGA kararını 68/262 kabul ederek Ülkede uzunluğu 100 km’den fazla olan 100’ün üzerinde akarsu vardır. Bunların en
“referandumu” temelsiz ve geçersiz kabul ederek Ukrayna’nın egemenliğini, siyasi ba- büyükleri, Dinyeper, Dinyester, Güney Bug, Siverski Donets ve Tisa’dır. Bu nehirlerin

4 5