Page 10 - usttak
P. 10
Slavlardan önce sırayla İskitler (Sakalar), Hunlar, Hazar Kağanlığı, Kıpçaklar, Peçenek-
ler, Kumanlar, Oğuzlar ve Altınordu Devleti, Osmanlı Devleti tarafından kontrol edil-
miştir. Günümüzde Ukrayna’nın başkenti olan Kiev, 9. yüzyılın ortalarına kadar Hazar
Kağanlığının bir parçasıydı. Peçenekler Kiev şehrine Türkçe “Sambat” adını vermişler-
di. 860 yılı civarında Viking kralı Rurik’in komutanları tarafından Hazar Kağanlığının
elinden alındı ve Kiev Knezliği’nin bir parçası oldu. 14. yüzyılda Ukrayna topraklarının
doğu kısmı Kiev dâhil Litvanya Grandüklüğü’nün eline geçti. Batı kısımlar ise Lehistan
Krallığı’nın bir parçası hâline geldi.
9. yüzyıldan itibaren, Ukrayna toprakları, Polyany Kiev liderliğindeki Rus topraklarının
merkezi oldu. 882’de Kiev, kendisini “Rus şehirlerinin annesi” ilan eden ve Varangian
Rurik hanedanının gücünü kuran Varang kralı Oleg (882-912) tarafından ele geçirildi.
Prenses Olga (945–965) döneminde, oğlu Sviatoslav Ihorovych (965–972) ve torunu
Volodymyr Sviatoslavych (980-1015), Rus devletinin toprakları komşu Doğu Slav, Bal-
tık ve Finno-Ugric kabilelerini Kiev’e boyun eğerek genişletildi.
988 yılında, Volodymyr döneminde, Rutenliler, gelecek binlerce yıl için Ukrayna top-
raklarının medeni bağlılığını belirleyen Bizans’tan Hristiyanlığı kabul ettiler ve Avrupa
monarşileri onunla hesaplaşmaya başladı. Ancak 11-13. yüzyıllarda feodal parçalanma
süreci, zayıflamasına neden oldu.
Kiev Knezliği’nin gerilemesinden sonra, Ukrayna topraklarının siyasi, ekonomik ve kül-
türel merkezi Galiçya-Volyn eyaletine taşındı.
Rostislavlar tarafından yönetilen Galiçya’daki bağımsız beylikler 1084’ten Przemyśl,
Terebovlia ve Zvenigorod’daki merkezlerle ortaya çıktı. 1141’de Volodymyrko Voloda-
rovych onları Yaroslav Osmomysl döneminde zirveye ulaşan tek bir Galiçya prensliği
olarak birleştirdi. 1199’da Roma, Galiçya ve Volhynia’yı tek bir Galiçya-Volyn devletin-
de birleştirdi.
1245’te Moğol istilasının gerçekleştiği oğlu ve varisi Daniel, Altın Orda bağımlılığını
kabul etti; ancak Katolik Avrupa’nın bağımsızlık mücadelesinde yardımını umarak Po-
lonya, Macaristan, Mazovya ve Cermen Düzeni ile gizli ittifaklar yaptı. Papa Masum
IV’ten Rusya Kralı’nın tacı olan otokratın işaretini kabul etti.
1256 civarında, Kuremsa Moğollarındaki zaferlerden sonra Danylo Lviv şehrini kurdu.
1259’da Batı’dan gelen askerî yardım eksikliği nedeniyle, kral Orda’nın üstünlüğünü
yeniden tanımak zorunda kaldı. Halefi Leo I, Polonya ve Litvanya’daki Altın Orda sefer-
lerine sürekli olarak katıldı. 1303’te Danyliv’in torunu Kral I. Yuri, Galiçya metropolünü
kurmayı başardı. 1308’de devlet, Cermen Şövalyeleri ve Mazovyalı prenslerle ittifak
6