Page 27 - usttak
P. 27
Aynı toplantıda 6 milyar dolar seviyesinde olan iki ülke arasındaki ticaret hacminin, gelirlerini arttırmak adına ülkede son derece alışılmadık yöntemler uygulanmaktaydı
2017 yılında 10 milyar dolar ve 2023 yılında 20 milyar dolar seviyesine çıkarılması ve köklü reformlar gerçekleştirilememişti.
hedeflenerek, bu hedefe ulaşmak için müzakerelerinde son aşamaya gelinen Serbest
Ticaret Anlaşması’nın en kısa zamanda imzalanması konusunda mutabık kalındığına Ukrayna hükümeti ile IMF yetkilileri arasında gerek 2011 yılında gerekse 2012 yılında
işaret etmiştir. gerçekleştirilen görüşmeler esnasında, herhangi bir somut sonuca varılamamış, IMF
temsilcilerince, Ukrayna Hükümeti’nin IMF’nin önerilerinden özellikle halk için doğal-
Bu çerçevede, 9-10 Kasım 2015 tarihleri arasında Kiev’de, 10-11 Mart 2016 tarihle- gaz fiyatlarının yükseltilmesini uygulamaya hazır olduğunun görülmesi halinde, kredi-
rinde ise Ankara’da STA görüşmeleri gerçekleşmiştir. Ancak Ukrayna tarafı söz konusu nin verilmesi imkânının tekrar değerlendirebileceği bildirilmiştir.
toplantılarda; Ukrayna’da yaşanan siyasi ve ekonomik durum öne sürerek, 2013 yılın-
da iki ülke tarafından verilen taviz listesinde değişiklik yaparak, Türkiye’den en çok Ukrayna ile IMF arasında 15,4 milyar dolarlık yeni bir stand-by anlaşması imzalanma-
ithalatı gerçekleşen ürünler dikkate alınarak hazırlanan yeni listede gümrük vergisi sına ilişkin 27 Mart-10 Nisan 2013 tarihlerinde yapılan görüşmeler de başarısızlıkla
oranlarında yükseltmeye gitmiş ayrıca indirim takvimi de uzun tutulmuştur. Yeni öneri- sonuçlanmıştır.
len ürünlerin vergi oranları ile indirim takvimi STA dan beklenilen faydayı sağlamaması Diğer taraftan, 2013 yılının Temmuz ayında IMF Yönetim Kurulu tarafından Ukrayna
nedeniyle, ülkemiz tarafından kabul edilmemiştir.
ekonomisinin program sonrası yakın takibe alınması kararı alınmıştır. 27 Aralık 2012
Ayrıca, 13 Mart 2018 tarihinde Ankara’da, 03-04 Mayıs 2018’de Kiev’de gerçekleşti- tarihinde geçerliliğini yitiren 15,12 milyar dolarlık Stand-By Anlaşması çerçevesinde,
rilen toplantılarda, anlaşma metni hemen hemen tamamlanmış, henüz uzlaşma sağ- Ukrayna sadece 3,4 milyar dolar kullanabilmiştir.
lanamayan tarım ürünlerinde tarife kontenjanı talepleri, demir çelik ürünleri ile deri Daha sonra ülkede 2013 yılının Kasım ayında yaşanılan politik kriz ve akabindeki derin
tekstil ve hazır giyim ürünlerinde indirim oranları ile takvimine ilişkin görüşmelere de-
vam edilecekdir. ekonomik kriz çerçevesinde, IMF heyetinin Ukraynalı yetkililer ile 2014 yılının ilk ay-
larında ülke ekonomisinin mevcut durumuna dair yaptığı analizler sonucunda, 30 Ni-
Ukrayna’na ekonomisine gerekli kaynak akışını sağlamak amacıyla Uluslararası Para san 2014 tarihinde 2 yıllık stand-by anlaşması kapsamında yaklaşık 17,5 milyar dolar
Fonu (IMF) ile yapılan görüşmeler neticesinde 2008 yılı Ekim sonunda 16,4 milyar kredinin Ukrayna’ya sağlanması IMF tarafından onaylanmıştır. Söz konusu kredinin 3,2
dolarlık bir Stand-By Anlaşması yapılmıştı. 2009 yılı sonuna kadar kredinin üç dilimi milyar dolarlık ilk dilimi 6 Mayıs 2014 tarihinde ve 1,39 milyar dolar tutarında ikinci
(10,6 milyar dolar) serbest bırakılmıştı. Ancak, Ukrayna’nın yükümlülüklerini yerine ge- dilim 4 Eylül 2014 tarihinde Ukrayna Merkez Bankasına aktarılmıştır.
tirmemesi nedeniyle dondurulan 16,4 milyar dolar büyüklüğündeki stand-by anlaşma-
sı, 2010 yılında yeni bir anlaşma yapılmasını gerektirmişti. Ukrayna’nın içinde bulunduğu özel durum ve şartlar nedeniyle, 11 Mart 2015 tarihin-
de toplanan IMF Direktörler Kurulu, mevcut Stand-by kredi anlaşması yerine dört yıl
2010 yılında IMF tarafından Ukrayna ile yeni koşullar ile 15,12 milyar dolarlık yeni sürmesi öngörülen Genişletilmiş Fon Yardımı (Extended Fund Facility) Programı uygu-
bir Stand-By Anlaşması imzalanmıştı. Bu yeni anlaşmanın süresi 2,5 yıl ve yıllık faiz lanmasına karar vermiştir. Söz konusu program çerçevesinde toplam 17,5 milyar dolar
miktarı % 3,5 idi. Söz konusu anlaşma çerçevesinde, 2010 yılında Ukrayna’ya 1,89 ve kredi verilecek olup, ilk diliminin 5 milyar dolar olacağı, bu miktarın 2,7 milyar doların
1,5 milyar dolar olmak üzere iki kere para transferi yapılmıştır. Ayrıca, Ukrayna’da ger- Ukrayna bütçesine destek amacıyla kullanılacağı, geri kalan kısmın ise Ukrayna Merkez
çekleştirilecek reformların desteklenmesi amacıyla, 2011 yılında IMF tarafından her Bankası rezervlerine ekleneceği öngörülmektedir.
üç aylık dönemde 1,5 milyar dolar verilmesi öngörülmekte idi. Fakat Ukrayna stand-
by anlaşmasında belirtilen taahhütlerini yerine getirmediği için, 2011 yılında IMF’ten 016 yılında üçüncü dilim olan 1 Milyar Doların transferi gerçekleşmiştir.
para transferi yapılmamıştır. Bu paranın alınabilmesi için Ukrayna’da emeklilik refor-
munun yapılması, doğal gaz birim fiyatlarının gerçek maliyeti karşılayacak şekilde yük- 2017 yılında Rüşvetle Mücadele Mahkemesinin kurulmaması, doğal gaz fiyatlarının
seltilmesi ve bütçe açığının azaltması gerekmekteydi. Bu şartları sağlamak ve bütçe Avrupa fiyatlarına çıkartılmaması ve Sosyal Güvenlik Reform Yasasının gerçekleşme-
mesi nedeniyle, IMF tarafından 1,7 milyar dolarlık dilimi serbest bırakılmamıştır.
22 23