Page 17 - usttak
P. 17
olayları, ardından 16 Ocak 2014 günü kabul edilen gösteri karşıtı yasalara yönelik Ukrayna Parlamentosu 17 Martta kısmi seferberlik kararının yanı sıra, 19 Martta Kı-
tepkiler sonucunda güç kazanmıştır. Tepkilerin odağında yer alan isimler arasında yer rım’daki ordusunu çekme kararı almıştır.
alan Başbakan Mikola Azarov 28 Ocak 2014 tarihinde istifa etmiştir.
21 Mart 2014 tarihinde Ukrayna ile AB arasındaki Ortaklık Anlaşması’nın siyasi kısmı
18 ve 20 Şubat 2014 günlerinde Meydan’daki göstericilere karşı açılan keskin nişancı imzalanmıştır.
ateşi sonucunda 100’den fazla kişinin hayatını kaybetmesiyle yönetim karşıtı Meydan
gösterileri bir kriz boyutu kazanmıştır. 21 Şubat 2014 tarihinde Devlet Başkanı Yanu- 22-23 Martta Harkiv, Donetsk ve Luhansk şehir merkezlerinde Yanukoviç’e destek mi-
koviç, muhalefet liderleri (Batkivşçina Parti Grubu lideri Arseniy Yatsenyuk, Svoboda tingleri düzenleyen RF yanlısı göstericiler 7 Nisan’da Hükümet binalarını ele geçirerek,
Partisi lideri Oleh Tianibok, UDAR lideri Vitali Kliçko), Alman, Fransız ve Polonya Dışiş- bağımsızlık için referandum yapılması amacıyla, Rusya’dan yardım talep etmişlerdir.
leri Bakanlarının arabuluculuk ettiği görüşme sonunda, (Devlet Başkanının yetkilerinin Ukrayna 15 Nisan’da Donetsk ve Luhansk’ta terörle mücadele kampanyasını Anti Te-
sınırlı olduğu) 2004 Anayasasına dönülmesi, erken Devlet Başkanlığı seçimlerinin yıl rör Operasyonlarına (ATO) başlatmıştır. 24 Nisan’da Rusya ATO’ya cevaben Ukrayna
sonunda yapılması, Mart ayı başında Ulusal Birlik Hükümeti kurulmasını öngören” Kri- sınırında yeni askeri manevralara başlamıştır. 2 Mayıs’ta ise Odesa şehir merkezinde
zin Çözümüne İlişkin Anlaşma” başlıklı uzlaşma belgesi taraflarca imzalanmıştır. (Gö- Hükümet/Avrupa Meydanı yanlılarıyla, Rus yanlısı ayrılıkçılar arasında çıkan olaylarda
rüşmelere iştirak eden Rusya Federasyonu (RF) Özel Temsilcisi nihai metni imzalama- 46 kişi ölmüştür. 11 Mayıs’ta Donetsk ve Luhansk’taki ayrılıkçılar referandum düzenle-
mıştır). yerek bağımsızlık ilan etmişlerdir.
21 Şubat gecesi Berkut polislerinin sokaklardan çekilmeye başlamasıyla Kiev şehri 25 Mayıs 2014 tarihinde Devlet Başkanlığı seçimleri düzenlenmiş, Petro Poroşenko ilk
göstericiler ve muhalefetin kontrolüne girmiş, aynı gece Yanukoviç’in Kiev’den ayrıldığı turda oyların % 54,7’sini alarak Devlet Başkanı olmuştur. 25 Ağustos’ta erken Parla-
rapor edilmiştir. 22 – 23 Şubatta Parlamento Yanukoviç’in görevden alınması yönünde mento seçimlerinin 26 Ekim 2014 tarihinde yapılması kararlaştırılmıştır.
karar almış, Aleksandr Turçinov’u Parlamento Başkanlığına getirmiş (adı geçen geçici
Devlet Başkanı görevini de üstlenmiştir) ve 25 Mayıs 2014 tarihinde erken Devlet Baş- 5 Eylül 2014 tarihinde, daha önce krizin çözümüne yönelik olarak oluşturulan, Uk-
kanlığı seçimleri yapılması kararlaştırılmıştır. Parlamento 22 Şubat günü aldığı karar- rayna, RF ve AGİT temsilcilerinden müteşekkil Üçlü Temas Grubu Donetsk ve Lu-
la ayrıca eski Başbakan Yulya Timoşenko’nun hüküm giymesine neden olan maddeyi hansk bölgelerinden ayrılıkçı temsilcileriyle Minsk’te bir görüşme gerçekleştirmesinin
Ceza Kanunu kapsamından çıkarmış ve Timoşenko’nun tahliyesinin önü açılmıştır. 27 ardından imzalanan Protokolde ateşkes sağlanması, Donetsk ve Luhansk’ta yönetimin
Şubat 2014 tarihinde Başbakan Yatsenyuk’un başkanlığında Meydan aktivistlerine de yerel makamlara devredilmesi, bu bölgede erken yerel seçimlerin düzenlenmesi
çeşitli görevlerin verildiği Hükümet kurulmuştur. öngörülmüştür.
16 Eylül 2014 tarihinde, Ukrayna Parlamentosunda Donetsk ile Luhansk’a üç yıl süreyle
27 Şubat’ta Kırım’da Rusya yanlıları tarafından Kiev’deki yeni yönetimi protesto gös-
terileri düzenlenmeye başlamıştır. Silahlı, maskeli ve askeri üniformalı şahıslar Kırım “özel statü” verilen yasa kabul edilmiş, bahse konu yasalar Devlet Başkanı Poroşenko
Özerk Cumhuriyeti (KÖC) Hükümet binalarını işgal etmiş ve binalara Rus bayrakları çe- tarafından 16 Ekim’de onaylanmıştır. Yasa ile bölgenin meşru temsilcilerinin seçimi
için 7 Aralık günü yerel seçim yapılması öngörülmüş, ancak Donetsk ve Luhask’taki
kilmiş, 28 Şubat’ta ise Kırım Özerk Cumhuriyeti Simferopol Uluslararası Havalimanı ve ayrılıkçılar yasa hükümlerini tanımayacaklarını ilan etmişlerdir.
Sivastopol yakınlarındaki Balbek Havalimanı silahlı gruplarca işgal edilmiştir.
26 Ekim 2014 tarihinde Ukrayna’da erken Parlamento seçimleri yapılmıştır. 29 siyasi
16 Mart 2014’te KÖC’de yapılan sözde referandumda Rusya’ya bağlanma kararı çıkmış- partinin katıldığı seçimlerden Başbakan Yatsenyuk’un partisi Halk Cephesi az farkla
tır. Referandumu RF dışında tanıyan ülke olmamıştır. Referandumun ardından toplanan birinci, Devlet Başkanı Poroşenko’nun liderliğindeki Poroşenko Bloğu ikinci parti olarak
KÖC Parlamentosu “Kırım Cumhuriyeti’ni” ilan etmiş ve bu kararın ardından Ukrayna çıkmış, ancak Parlementoda en fazla sandalyeyi Poroşenko Bloğu almıştır. Seçimler so-
devletine ait bütün mülk, şirket vb. Kırımlılaştırılmıştır. 18 Mart 2014 tarihinde RF Dev- nucunda parlamentoya Lviv şehri Belediye Başkanının kurduğu Öz Yardım, Muhalefet
let Başkanı Putin ile Kırım Başbakanı, Kırım Devlet Konseyi Başkanı ve Sivastopol Şehir Bloku, Radikal Parti ve Atavatan Partisi girmiştir. Seçimler için Kırım yarımadasında, ay-
İdaresi Başkanı tarafından Kırım ve Sivastopol’ün RF bünyesine dahil edilmesine ilişkin rıca ATO’nun sürdüğü Donetsk ve Luhansk’ın bazı bölgelerinde sandık kurulamamıştır.
antlaşma Moskova’da imzalanmıştır.
12 13